Ventileren
Je woning ventileren zonder warmteverlies. Kan dat?
Ventileren? Terwijl je de boel warm stookt? Dan vliegt de warmte en je geld er aan de andere kant weer net zo hard uit!
Is dat dus wel slim om te doen? Het lijkt misschien tegenstrijdig, maar ventileren en isoleren gaan toch echt hand in hand.
Zoals je misschien al hebt begrepen is goede isolatie het belangrijkste onderdeel, als het gaat om het besparen van energie in jouw woning of pand.
Je kunt allerlei duurzame maatregelen nemen, maar zonder goede isolatie en dus ook kierdichting, maak je niet optimaal gebruik van je duurzame investering. Zonde dus. Hieronder wordt uitgelegd hoe het zit.
Direct naar:
Gezonde ventilatie, dus geen condens!
Wanneer je een woning isoleert, wordt het moeilijker voor warme om te ontsnappen, maar vochtige lucht blijft zo ook beter in hangen in je woning.
Dit kan leiden tot condensatie, dit kan zich vormen op muren, ramen en andere oppervlakken en zelfs in de constructie. Condensatie kan leiden tot een aantal problemen, waaronder:
- Schimmelvorming: Schimmel groeit in vochtige omgevingen, is schadelijk voor de gezondheid en kan ook leiden tot allergieën, astma en MS.
- Koudeval: Een ‘koud gevoel’ langs muren en ramen.
- Vochtschade: Er ontstaan bruine vlekken op muren, plafonds en andere oppervlakten. In erge gevallen zullen er zelfs plasjes water te zien zijn.
Om condensatievorming te voorkomen is het belangrijk om voldoende te ventileren. Ventilatie zorgt ervoor dat vochtige lucht kan ontsnappen. Zo blijft de luchtvochtigheid in de woning op een acceptabel en gezond niveau.
Tips om condensatie te voorkomen
- Zorg voor voldoende ventilatie. Zijn er genoeg ventilatieopeningen in je woning zoals ventilatieroosters in de gevel of kanalen?
- Ventileer regelmatig. Open de ramen en deuren op gezette tijden om de lucht in je woning te verversen.
- Gebruik een ventilatiesysteem. Een ventilatiesysteem kan helpen om de luchtvochtigheid in je woning op een gezond niveau te houden.
- Let goed op wanneer je vocht in je huis creert, dus met de was drogen, douchen en koken vooral het raam open zetten om te zorgen dat het vocht weg kan.
Goede ventilatie zorgt voor een gezond leefklimaat
Wat bedoeld wordt met een ‘gezond leefklimaat’ is dat je ervoor zorgt dat jouw woning een continue aanvoer van frisse lucht heeft.
Probeer hierbij de luchtvochtigheid steeds tussen de 45% en 65% te houden. Een hogere of lagere luchtvochtigheid is slecht voor je gezondheid.
🤔 WIST JE DAT
Per dag produceert ieder mens normaal minimaal 1 á 2 liter vocht door te ademen en zweten. En dagelijks komt er op allerlei manieren gemiddeld tussen 10 en 20 liter vocht in een woning met koken, was drogen, etc. Vocht dat ook weer afgevoerd moet worden.
Slechte ventilatie zorgt ervoor dat het vocht dat in de lucht zit, niet naar buiten kan.
Dit vocht zit dus als het ware gevangen in jouw woning of pand.
Daardoor trekt het vocht in de muren, met als resultaat schimmelvorming. Dit is slecht voor je gezondheid.
Vocht in de muren kan er namelijk voor zorgen dat de bouwconstructie aangetast wordt en daarmee verzwakt. De kosten die hierbij komen kijken lopen vaak flink op. Een typisch geval van: ‘voorkomen is beter dan genezen’.
Bovendien vervuilt de lucht in huis door teveel aan CO2 (kooldioxide), bijvoorbeeld door veel mensen in een ruimte, rook, kooklucht of door huisstofmijt. Ook deze vervuilde lucht wil je zoveel en zo continu mogelijk afvoeren om het binnenklimaat gezond te houden.
Zo werkt het
Je goed geïsoleerde huis zonder ventilatie is als een sporter die gaat rennen met een slecht regenjack aan.
Zij zal het lekker warm hebben, maar wordt ook drijfnat! Ventilatie in huis werkt als een goed regenjack: warmte vasthouden en tegelijkertijd vocht afvoeren.
Wil je weten hoe je op een goede manier je huis kan ventileren? Maak dan een afspraak voor een adviesgesprek.
Natuurlijk of mechanisch, hoe ventileer je je woning het best?
Het gezegde luidt: “Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden”, zo geldt dat voor ventilatie ook. We leggen hier meer uit over natuurlijke en mechanische ventilatie en afzuiging.
Natuurlijke ventilatie
- Dit houdt in dat je de luchtcirculatie controleert door ramen, roosters en deuren regelmatig open te zetten. Dit helpt bij het verwijderen van vervuilde lucht en het binnenbrengen van frisse buitenlucht. Efficiëntie begint met controle.
- Luchtroosters zorgen ervoor dat frisse lucht je huis binnenkomt en vervuilde lucht het huis weer verlaat. Het is aan te raden om je luchtroosters meerdere keren per jaar te controleren op verstoppingen, zodat de luchtcirculatie optimaal werkt.
Mechanische ventilatie
- Bij mechanische ventilatie wordt de aan– en/of de afvoer van lucht mechanisch geregeld. Voorbeelden zijn: mechanische ventilatiesystemen met warmteterugwinning (WTW) of een mechanisch afzuigsysteem. Lucht kan in verschillende ruimtes in de woning worden geblazen of eruit worden gezogen.
- Sensoren kunnen dit coördineren, zodat de installatie zelf bepaalt wanneer ventilatie nodig is in plaats van continu te ventileren en dat bespaart weer energie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan warmtesensoren in de keuken, vochtsensoren op de badkamer of CO2-sensoren in kleine ruimtes.
Afzuiging in keuken en badkamer
- De keuken en de badkamer zijn, zoals wij ze noemen, kritieke zones. Tijdens het koken en douchen ontstaat vaak waterdamp of andere ongezonde lucht, die je liever niet in de ruimte wil houden.
- De kans op schimmel wordt daarmee namelijk groter.
Tip: koppel het afzuigsysteem aan de verlichting. Wanneer je het licht aandoet op de badkamer, gaat ook meteen het afzuigsysteem aan.
💡 TIP
Zet dagelijks in iedere kamer 15 minuten een raam of buitendeur wijd open. Je kunt dit het beste ‘s morgens doen bij het opstaan of ‘s avonds vlak voor het slapengaan. Dan staat de verwarming vaak al laag.
Wil je weten of jij voldoende ventileert? Maak dan een afspraak voor een adviesgesprek.
Hoe weet je eigenlijk of in jouw woning voldoende wordt geventileerd?
Zoals je al eerder kon lezen is het belangrijk dat er een goede balans ontstaat tussen de isolatie en ventilatie van je woning. Overmatig isoleren is niet goed, maar overmatig ventileren ook niet. Het is altijd aan te raden om advies in te winnen over hoe de juiste balans te vinden tussen de isolatie en ventilatie in je woning. Om te controleren of deze beschikt over de juiste en/of voldoende isolatie, hieronder vind je een aantal tips op een rijtje gezet.
Controleer je woning op ventilatiesystemen
Kijk of je woning ventilatiesystemen heeft zoals mechanische ventilatie, een ventilatiekap op het dak, een afzuigkap in de keuken of een centraal luchtafvoersysteem.
Zorg ervoor dat deze systemen correct zijn geïnstalleerd en goed werken. Vervang ook regelmatig de filters.
Monitor vochtigheid
Let op tekenen van overmatig vocht in je huis, zoals condens op ramen, schimmelgroei of een muffe geur. Dit kan duiden op onvoldoende ventilatie/afzuiging.
Vooral kritische ruimtes, zoals de badkamer of de keuken, zijn plekken die een grote kans op overmatige vochtigheid hebben. Kijk bijvoorbeeld eens op de webshop van de WoonWijzerWinkel voor goede vochtmeters.
Meet de luchtkwaliteit
Je kunt luchtkwaliteitsmeters kopen om het niveau van vochtigheid en vervuilende stoffen in de lucht te meten, zoals een CO2- of VOC-meter (vluchtige organische stoffen).
Hiermee kun je beoordelen of de luchtkwaliteit in huis voldoende is.
Beoordeel de luchtstroom
Loop door je huis en voel of er ergens luchtstromen zijn. Hou je hand of een vloeipapiertje voor ventilatieopeningen en voel of kijk of er op de juiste manier lucht verplaatst wordt.
Als er geen luchtstroom is, kan dit wijzen op een probleem met de ventilatie. Controleer je ventilatiesystemen regelmatig op eventuele verstoppingen.
Zij gingen jou voor: Klantervaringen
De voordelen van natuurlijke en van mechanische ventilatie
Zowel natuurlijke als mechanische ventilatie kent verschillende voordelen. Om je een goed beeld te geven, staan hieronder de belangrijkste voordelen voor je op een rijtje.
Voordelen natuurlijke ventilatie
- Lagere kosten: Natuurlijke ventilatie vereist geen elektriciteit of brandstof, dus maak je daar geen kosten. Misschien alleen wat kosten om eenmalig aanpassingen aan je woning te doen.
- Milieuvriendelijker: Geen stroom verbruiken is milieuvriendelijker. Het helpt de ecologische impact van een woning of pand te verkleinen door regelmatig op natuurlijke wijze te ventileren.
- Let op: Check van te voren goed of jouw woning of pand alléén op natuurlijke wijze voldoende kan ventileren. Heb je een woning of pand met een complexe indeling, dan kan je beter een afspraak maken met een van onze Limburg Verduurzaamt adviseurs.
Voordelen mechanische ventilatie
- Constante luchtkwaliteit: Mechanische ventilatiesystemen geven een constante luchtkwaliteit met toevoer van frisse lucht.
- Energie-efficiëntie: Moderne ventilatiesystemen gebruiken weinig energie.
- Temperatuurbeheersing: Mechanische ventilatie kan helpen bij het stabiel houden van de binnentemperatuur, omdat het niet afhankelijk is van bijvoorbeeld temperatuur en wind.
- Efficiënte luchtfiltratie: Mechanische ventilatiesystemen worden uitgerust met filters waardoor de luchtkwaliteit verbetert.
- Ventilatie op verzoek: (vraaggestuurd): Mechanische systemen kunnen worden aangepast op de vraag naar ventilatie, als de luchtkwaliteit minder wordt.
🤔 WIST JE DAT
Oude ventilatieboxen gebruiken op 230 volt continu 50 Watt. Dat is 430 kWh op jaarbasis. Moderne vraaggestuurde ventilatieboxen op laagspanning verbruiken gemiddeld nog geen 20 Watt. Dat scheelt een hoop!
Wil je zeker weten of jouw ventilatiesysteem de nieuwste technieken gebruikt? Maak dan een afspraak voor een adviesgesprek.
Soorten ventilatiesystemen
Er zijn verschillende soorten ventilatiesystemen te onderscheiden. Natuurlijke ventilatie zijn hierboven besproken, maar mechanisch in, natuurlijk uit of andersom?
Decentrale mechanische toevoer? Warmteterugwinning? Het is aardig ingewikkeld! Daarom staan de verschillende systemen hieronder uitgelegd:
Natuurlijke
ventilatie
In dit systeem is er geen mechanische ventilator betrokken. Ventilatie wordt uitsluitend bereikt door natuurlijke luchtstromen, zoals ramen, deuren en ventilatieroosters. Dit systeem is meestal eenvoudig en kostenefficiënt, maar de controle over de luchtkwaliteit en energie-efficiëntie is beperkt.
Mechanische toevoer, natuurlijke afvoer
Dit systeem maakt gebruik van een mechanische ventilator om lucht in de woning of het pand te brengen, maar handelt op natuurlijke luchtdrukverschillen voor de afvoer van lucht. Dit kan de luchtkwaliteit verbeteren, maar de efficiëntie is afhankelijk van de omstandigheden en de opbouw en indeling van het pand.
Natuurlijke toevoer, mechanische afvoer
In dit systeem wordt lucht op natuurlijke wijze aangevoerd via openingen of luchtroosters en een mechanische ventilator voert de lucht af. Dit systeem kan de luchtkwaliteit verbeteren, maar is afhankelijk van natuurlijke luchtdrukverschillen voor toevoer en is dus minder makkelijk te regelen.
Mechanische ventilatie met WarmteTerug-Winning
Dit is een volledig mechanisch ventilatiesysteem. Het maakt gebruik van mechanische ventilatoren voor zowel de toe– als afvoer van lucht. Daarnaast werkt dit systeem vaak met een warmteterugwinningseenheid (WTW) om warmte uit de afgevoerde lucht te halen en deze toe te voegen aan de binnenkomende verse lucht. Hierdoor kan het systeem de luchtkwaliteit nauwkeurig regelen en de energie-efficiëntie verbeteren.
Decentrale mechanische toevoer, mechanische afvoer
Bij decentrale mechanische toevoer brengen mechanische ventilatoren verse buitenlucht in meerdere ruimtes. Maar in tegenstelling tot een centraal ventilatiesysteem zijn hier de ventilatoren lokaal geplaatst, meestal in individuele ruimtes. Dit systeem is goed toepasbaar bij renovaties en zorgt voor zowel een gezonde balans als goede kwaliteit van de lucht. Het nadeel is dat de investering hoger is, omdat er meerdere units geplaatst moeten worden, waarmee ook het verbruik hoger wordt.
🤔 WIST JE DAT
De nieuwste ventilatielucht / water / warmtepompen zijn gasloos én duurzaam. Ze bieden comfort zonder buitenunit, met ventilatielucht als bron is er namelijk geen buitenunit of grondboring nodig.
De alles-in-één warmtepomp zorgt voor ventilatie, warmte én warmtapwater, en is een duurzame totaaloplossing voor ‘All-Electric’ woningen.
Wil je meer weten over de ventilatiemogelijkheden in jouw situatie?
Maak dan een afspraak met een adviseur van de WoonWijzerWinkel.
Wat zijn de kosten van mechanische ventilatie?
De kosten van mechanische ventilatie zijn lastig te voorspellen. Dit is omdat de prijs afhankelijk is van een aantal factoren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de grootte van het pand, het type ventilatiesysteem, de plaatsing van het systeem, etc.
Om je toch een idee te geven in de kosten die je gemiddeld per ventilatiesysteem kwijt bent, vind je hieronder een richtprijs per systeem.
Type |
Gemiddelde richtprijs |
| Natuurlijke ventilatie | – |
| Mechanische toevoer, natuurlijke afvoer | € 3.000 |
| Natuurlijke toevoer, mechanische afvoer | € 3.000 / € 4.000 |
| Mechanische afvoer met WarmteTerugWinning | € 6.000 / € 7.500 |
| Decentrale mechanische toevoer, mechanische afvoer | € 6.000 / € 10.000 |
Financieringsmogelijkheden voor het ventileren van je woning
Financieringsmogelijkheden voor het ventileren van je woning
Voor het ventileren van je woning zijn momenteel nog niet zoveel financieringsregelingen beschikbaar.
Tot 2025 worden er nog geen specifieke subsidies verwacht die specifiek inspelen op het ventileren van je woning. Hieronder worden twee regelingen beschreven die misschien kunnen helpen bij deze investeringen:
LAI
In de Lokale Aanpak Isolatie van je eigen gemeente is soms naast isolatieverbetering ook voor ventilatieaanpassingen een subsidie beschikbaar. Dit geldt zolang je woning lager of gelijk aan energielabel D is en een WOZ-waarde heeft, lager dan gemiddeld. Ga bij je eigen gemeente na hoe de LAI ervoor staat of check dit op deze website, bij je eigen gemeente.
Energiebespaarlening
Als woningeigenaar kun je gebruik maken van de Energiebespaarlening die ook voor CO2-gestuurde ventilatie van toepassing is. De Energiebespaarlening biedt een aantal concrete voordelen, zoals:
- Een lage rente, vaak aftrekbaar van de belasting
- 0% rente voor huishoudens met een gemeenschappelijk inkomen onder de € 60.000
- Geen afsluit- of notariskosten
- Boetevrij aflossen
- Geen leeftijdsgrens
Ben je geïnteresseerd in de financieringsmogelijkheden in jouw situatie?
Maak dan een afspraak met een adviseur van de WoonWijzerWinkel.
Hier zijn samengevat enkele tips voor het ventileren van je huis:
- Ventileer regelmatig: vooral na het koken, douchen en slapen.
- Open ramen en deuren op verschillende plaatsen in je huis om een goede luchtcirculatie te creëren.
- Gebruik een ventilatiesysteem als je er een hebt.
- Laat de ventilatieroosters in je huis niet verstopt raken.
Door regelmatig te ventileren, kun je de luchtkwaliteit in je huis en de gezondheid van de bewoners verbeteren.
Advies en hulp bij het ventileren van uw woning
Het overgaan op een ander ventialtiesysteem is vaak een ingewikkelde stap die je weloverwogen wil nemen! Goede betrouwbare informatie en deskundig, onafhankelijk advies is enorm belangrijk om deze stap op de juiste manier te maken.
Met ons adviesgesprek kijkt een deskundige, onafhankelijke adviseur met jou mee naar je situatie en krijg je advies op maat!
Snelle check
Als je niet goed weet of je je huis extra moet ventileren, kun je het beste deze vragen voor jezelf beantwoorden:
Ik heb geen ventilatiesysteem in mijn huis, wat nu?
Als je geen ventilatiesysteem hebt, is het belangrijk om te handmatig te ventileren om de lucht in je huis te verversen.
Hoe is de luchtvochtigheid in mijn huis?
Een hoge luchtvochtigheid kan leiden tot schimmelvorming en andere problemen. Dan is het dus belangrijk om direct te ventileren om de luchtvochtigheid te verlagen.
Heb ik allergieën, astma, MS of een ander ziektebeeld?
Ventilatie helpt om de luchtkwaliteit in je huis te verbeteren, wat gunstig kan zijn voor iedereen.
Moet ik meer ventileren, omdat er meer mensen in mijn huis wonen?
Hoe meer mensen er in je huis wonen, hoe meer ventilatie er nodig is om de lucht te verversen.